Strażnik miejski kontrolę u mieszkańca może przeprowadzić jedynie w godzinach od 6.00 do 22.00. Kontrolujący ma obowiązek przedstawić, przed przystąpieniem do kontroli, stosowne upoważnienie wydane przez prezydenta, burmistrza, wójta na podstawie art. 379 ust. 2 "Prawo ochrony środowiska". Mieszkaniec natomiast ma obowiązek umożliwić przeprowadzenie takiej kontroli, a w szczególności zezwolić na wejście strażnikom miejskim na teren nieruchomości lub innych części budynku, udzielić pisemnych lub ustnych informacji, okazać stosowne dokumenty i udostępnić inne dane mające związek z problematyką kontroli.

Utrudnianie kontroli to podejmowanie czynności, które przeszkadzają w prawidłowym przeprowadzeniu kontroli, przedłużając lub obniżając jej efektywność. Kontrolujący mają prawo do przeprowadzenia wszelkich czynności kontrolnych, w tym wykonaniu pełnej dokumentacji fotograficznej. Udaremnianie i utrudnianie kontroli to przestępstwo zgodnie z art. 225 Kodeksu Karnego, zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3.

Celem kontroli jest sprawdzenie między innymi tego, czy odpady nie trafiają do palenisk domowych.
Straż miejska w Czechowicach-Dziedzicach przypomina, że w domowych paleniskach jest bezwzględny zakaz palenia opakowań z tworzyw sztucznych, gumy, starych ubrań, folii, opon, starych mebli, płyt laminowanych czy wiórowych. Spalanie tego typu przedmiotów powoduje uwalnianie się niebezpiecznych związków chemicznych mających negatywny wpływ na otaczające nas środowisko oraz zdrowie nasze i naszych bliskich.

Od 1 września 2017 r. na terenie całego województwa śląskiego obowiązuje także uchwała antysmogowa podjęta przez Sejmik Województwa Śląskiego, która wprowadza całkowity zakaz spalania w piecach centralnego ogrzewania mułu, flotu, węgla brunatnego oraz wilgotnego drewna.